اشعه‌های مضر آفتاب شامل اشعه‌های ماورای بنفش (UV) و اشعه‌های فرابنفش (IR) هستند که تأثیرات مختلفی بر پوست انسان دارند.
قرار گرفتن طولانی مدت تحت این اشعه‌ها می‌تواند به طور مستقیم و غیرمستقیم به آسیب‌های مختلفی در پوست منجر شود. اشعه‌های مضر آفتاب می‌توانند باعث آسیب در سلول‌های پوستی شده و پیری زودرس، ایجاد چین و چروک، لکه‌های پوستی و حتی ریسک ابتلا به سرطان پوست (ملانوما) گردند.
برای جلوگیری از این تأثیرات مضر، استفاده از محصولات ضد آفتاب ضروری است.
فیلترهای ضد آفتاب مؤثر می‌توانند از پوست در برابر اشعه‌های مضر آفتاب حفاظت کنند و مانع از ورود اشعه‌های مضر به سلول‌های پوست شوند.
استفاده منظم و صحیح از این محصولات، به‌ویژه در محیط‌های آفتابی و تابستان، می‌تواند کمک کند تا پوست محافظت شده و سالم‌تر باقی بماند.
ضرورت استفاده از فیلترهای ضد آفتاب در برابر اشعه‌های مضر آفتاب از اهمیت بالایی برخوردار است و می‌تواند به بهبود و حفظ سلامت پوست کمک کند.
درنتیجه، آگاهی از این اثرات مضر و اهمیت استفاده از ضد آفتاب در جلوگیری از آن‌ها می‌تواند به افزایش آگاهی عمومی و بهتر شدن وضعیت سلامت پوست کمک کند.
اشعه‌های مضر آفتاب شامل دو دسته اصلی هستند که می‌توانند به پوست آسیب برسانند:
اشعه‌های ماورای بنفش (UV):
اشعه UV-A:
این نوع اشعه با طول موج بلندتر و نفوذی بیشتر، به لایه‌های عمیق‌تر پوست نفوذ می‌کند و می‌تواند باعث افت کلاژن پوست، ایجاد چین و چروک، و پیری زودرس پوست شود.
اشعه UV-B:
این نوع اشعه با طول موج کوتاه‌تر به لایه‌های بالاتر پوست نفوذ می‌کند و اغلب باعث آفتاب‌سوختگی و سوزش پوست میشود. همچنین، باعث ایجاد لکه‌های پوستی و افزایش ریسک ابتلا به سرطان پوست میشود.
اشعه‌های فرابنفش (IR):
اشعه‌های فرابنفش، یا همان اشعه‌های مادون‌قرمز، با طول موج بلندتر از UV قرار دارند و به پوست نفوذ می‌کنند، باعث ایجاد حرارت و خشکی پوست می‌شوند و به‌طور کلی می‌توانند سبب تغییرات سلولی و بافتی پوست شوند.
برخی از آسیب‌های ناشی از این اشعه‌های مضر آفتاب عبارتند از: آفتاب‌سوختگی: انقباض عروق و ایجاد التهاب در پوست به دنبال از بین رفتن دفاع طبیعی پوست در مقابل اشعه‌های مضر آفتاب. پیری زودرس: کاهش کلاژن و الاستین پوست به دلیل تأثیرات مخرب اشعه‌های UV-A و UV-B.
لکه‌های پوستی: افزایش تولید ملانین در پوست که به ایجاد لکه‌های تیره می‌انجامد.
سرطان پوست: افزایش ریسک ابتلا به ملانوما و سایر انواع سرطان‌های پوستی به دنبال تعرض به اشعه‌های UV. استفاده از فیلترهای ضد آفتاب با SPF مناسب می‌تواند از پوست در برابر اثرات مضر آفتاب محافظت کند.
انتخاب فیلترهای با میزان محافظت مناسب (SPF 30 به بالا) و تجدید نیازمندی‌های مرتبط با نوع پوست و شرایط آب و هوایی، برای حفاظت بهتر از پوست از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
همچنین، محافظت از پوست با استفاده از پوشاک مناسب، کلاه، عینک آفتابی و پنهان‌کردن خود از زمان‌های پراشعه مضر آفتاب (معمولاً بین ساعت 10 صبح تا 4 بعد از ظهر) نیز برای حفظ سلامت پوست بسیار حائز اهمیت است.